Opublikowano

Giardia lamblia

Giardia lamblia .

Kosmopolityczny pierwotniak z grupy wiciowców . Pasożyt wykrywany częściej w strefie tropikalnej i subtropikalnej niż w krajach o klimacie umiarkowanym. W Polsce zarażonych Gardia Lamblią jest od kilku do kilkunastu procent dorosłych oraz dzieci .

Postacią inwazyjną jest cysta . Zarażenie następuje przez jamę ustna . W dwunastnicy z cysty uwalniają się dwa trofozoity , które przyczepiają się krążkami czepnymi do błony śluzowej jelita . Inwazja obejmuje jelito cienkie a zwłaszcza dwunastnicę , rzadziej drogi żółciowe i przewody trzustki . Zarażony człowiek wydala od kilku do 70 milionów cyst na dobę w gramie kału.

W większości przypadków zarażenie przebiega ze słabymi objawami typu zaparcia, biegunka oraz bóle nadbrzusza . Nasilone objawy oprócz wymienionych wyżej to zgaga, szybkie męczenie się , częste odbijanie , stany podgorączkowe oraz alergie skórne . Długo utrzymujące się zakażenie prowadzi do spadku masy ciała, zanikiem mięśni oraz częsta nadmierną sennością . U około 50 % zakażenie lamblia przebiega z niedokwaśnością soków żołądkowych , z zaburzeniami trawienia tłuszczów i węglowodanów oraz upośledzeniem wchłaniania węglowodanów.

Profilaktyka polega na przestrzeganie podstawowych zasad higieny żywności i wody . W większości przypadków do zarażenia dochodzi poprzez spożycie skażonych owoców lub warzyw , jedzenia brudnymi rękami po zabawie w piaskownicy lub zwierzętami

Opublikowano

Szparkosz okrężnicy (Balantidium coli)

[et_pb_section admin_label=”section”][et_pb_row admin_label=”row”][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_text admin_label=”Tekst”]

Szparkosz okrężnicy – Balantidium coli

Pierwotniak kosmopolityczny, w Polsce bardzo często obecny u świń . Do zakażenia człowieka dochodzi poprzez spożycie pokarmu lub wody skażonych cystami pierwotniaka Balantidium coli.

Po dostaniu się cysty szparkosza okrężnicy do przewodu pokarmowego uwalniają trofozoity , które namnażają się w świetle jelita grubego powodując nacieki zapalne z ogniskową martwicą i wytworzeniem owrzodzeń .

U większości zarażonych choroba przebiega bezobjawowo – czasami pojawia się biegunka jako główny objaw . Bardzo rzadko pojawia się krwawienie z przewodu pokarmowego . Nie dochodzi do zakażenia innych organów wewnętrznych .

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

Opublikowano

Owsiki

Owsik ludzki (enterobius vermicularis)

Kosmopolityczny pasożyt jelita grubego człowieka , szczególnie często spotykany w klimacie umiarkowanym . Najczęściej owsiki występują u dzieci .

Szacuje się że inwazja owsicy dotyka około 400 milionów ludzi na świecie .

Morfologia

Owsik jest małym nicieniem barwy białej. Otwór gębowy otoczony jest trzema wargami , na których znajdują się 2 brodawki. Samica o długości 8-13 mm i średnicy 0,4 mm tylni koniec ciała ma zaostrzony – prosty. Samiec 3- kronie mniejszy 2-5 mm i średnicy 0,1 -0,2 mm posiada ogon zagięty na stronę brzuszna .

Biologia

Zapłodniona samica wędruje w nocy w okolicach odbytu , gdzie składa powleczone substancją kleista jaja . Substancja ta umożliwia przyklejenie się jaj pasożyta do rąk , bielizny , pościeli oraz innych przedmiotów które dotyka zarażony .Warunki panujące w okolicy odbytnicy – temperatura około 37 stopni oraz duża wilgotność zapewniają larwom rozwijającym się w jajach na osiągnięcie zdolności inwazyjnych już w ciągu 6 godzin. Dojrzała samica składa 8000-12000 asymetrycznych jaj. Formą inwazyjną są jaja przenoszone do organizmu drogą pokarmową oraz inhalacyjną, ale możliwe jest również samozarażenie jajami i larwami , które pochodzą od pasożyta występującego już w danym żywicielu .

Objawy infekcji

Zależą od intensywności inwazji, czasu jej trwania i indywidualnej wrażliwości osoby zarażonej.

Owsica może się utrzymywać długo , głównie w rezultacie ciągłego samozarażania się . Dominujące objawy to świąd odbytu – nocny lub poranny , prowadzącym do wtórnych zakażeń bakteryjnych skóry i mechanicznych uszkodzeń błony śluzowej odbytu w wyniku drapania. Obecność pasożytów w jelicie grubym powoduje objawy ostrego lub przewlekłego zapalenia błony śluzowej jelita połączonego z nudnościami, bólami brzucha ,wymiotami , utratą łaknienia. U dziewczynek często dochodzi do stanów zapalnych pochwy. Dodatkowo występują u dzieci takie objawy jak : nerwowość , trudności skupienia uwagi, zaburzenia snu, niepokój , obgryzanie paznokci,drażliwość oraz niechęć do nauki .

Profilaktyka

Zasadniczo kluczowe jest przestrzeganie zasad higieny osobistej oraz czystości . Należy regularnie zmieniać bieliznę , myć ręce po wyjściu z toalety i przed jedzeniem , dokładnie podmywać się po każdym wypróżnieniu . Woda z mydłem zmywa 90% jaj pasożytów złożonych w ciągu nocy . Dzieci powinny spać w obcisłych majteczkach codziennie pranych w gorącej wodzie i prasowanych , dorośli powinni spać w piżamach (co uniemożliwia rozprzestrzenianiu się jaj) . Również czystość mieszkania wpływa zasadniczo przy zapobieganiu zarażenia jak i podczas leczenia .

Opublikowano

Tęgoryjce

Tęgoryjec dwunastnicy (Ancylostoma duodenale) – Dorosły osobnik ma niespełna 2 cm długości i ciało jasnoróżowego koloru. Żyje w dwunastnicy.

Do zakażenia dochodzi przez połknięcie jaj znajdujących się w zanieczyszczonej wodzie lub na niedomytych owocach i warzywach. Larwy mogą aktywnie wwiercać się przez skórę do naczyń krwionośnych, np. przez skórę stóp osób chodzących boso.

Żywi się nabłonkiem dwunastnicy i wysysaną ze ściany dwunastnicy krwią; wywołuje niedokrwistość.

Dawniej choroba często dotykała górników, stąd czasem używana nazwa choroby: „choroba górników” lub ” blednica egipska„.

 

Ancylostoma caninum – tęgoryjec psi

Nazwa tych pasożytów wiąże się ze szczegółami ich budowy anatomicznej i jest jednocześnie wskazaniem sposobu pasożytowania oraz związanej z tym wysokiej patogenności dla żywiciela. Te niewielkie nicienie (9-15mm długości) wyposażone są w pokaźną torebkę gębową zaopatrzoną w ząbki, za pomocą której przyczepiają się do błony śluzowej jelita cienkiego i pobierają krew (hematofagia).

Cykl rozwojowy jest prosty, z wydalonych z kałem jaj w ciągu 24 godzin wylęgają się larwy (w temp. ok. 250C, przy wilgotności 75-90%), które po około 7 dniach stają się inwazyjne. Dzięki otaczającej je wylince mogą przetrwać w środowisku kilka miesięcy. Po połknięciu, w ciągu 2-3 tygodni rozwijają się do postaci dorosłych w jelicie cienkim. Larwy tęgoryjców z rodzaju Ancylostoma mogą przenikać przez skórę i drogą krwionośną, przez serce, a następnie płuca trafiają do jelita.

Opublikowano

Glista ludzka

Ascaris lumbricoides hominis – glista ludzka

Osiąga około 40 cm długości. Ma obły kształt ciała o barwie bladoróżowej. Wzdłuż ciała biegną cztery podłużne linie. Linia grzbietowa i brzuszna są cienkie i białe, a linie boczne – brunatne i grubsze. Otwór gębowy jest otoczony trzema wargami, które służą za narząd czepny i wyposażone są w brodawki wargowe spełniające rolę narządów dotyku.

Glista ludzka jest rozdzielnopłciowa, samice mogą mieć do 40 cm długości, są większe od samców, których długość może wynosić 10-32 cm. W ten sposób można odróżnić samicę od samca. Narządy rozrodcze samca są nieparzyste – jądro, nasieniowód i przewód wytryskowy, a samicy parzyste – dwa jajniki, dwa jajowody i dwie macice, łączące się we wspólną pochwę.

Dorosłe samice żyją w jelicie cienkim. Składają dziennie do 200 tysięcy jaj, które z kałem żywiciela wydostają się na zewnątrz. Po kilku tygodniach w jajach rozwijają się larwy i w takiej postaci czekają na połknięcie przez żywiciela (żywicielem glisty ludzkiej jest tylko człowiek).

W jelicie człowieka larwy wydostają się z osłon jajowych. Uwolnione larwy przez ścianki jelita przedostają się do naczyń krwionośnych i rozpoczynają wędrówkę do płuc. Jest to konieczne, ponieważ do dalszego rozwoju potrzebują tlenu. Docierają więc do pęcherzyków płucnych. Tam dwukrotnie linieją. Po osiągnięciu 2 mm długości zaczynają wędrówkę w górę przez oskrzeliki, oskrzela, tchawicę do krtani, skąd odruchowo przełknięte, dostają się do żołądka i stąd do jelita. Tu dorastają. Po ok. 2 miesiącach od zakażenia zaczynają w jelicie rozmnażać się płciowo. Choroba spowodowana przez glisty nosi nazwę glistnicy i objawia się najczęściej ogólnym osłabieniem, zawrotami głowy, obrzękami twarzy, nadmierną pobudliwością chorego i reakcjami alergicznymi. Gdy zakażenie jest masowe, może dochodzić do całkowitego braku drożności jelit. Glistą można się zarazić jedząc niedomyte warzywa, które były nawożone ludzkimi fekaliami, lub pijąc zanieczyszczoną wodę (np. w czasie kąpieli w jeziorze, rzadziej basenie).