Trichinella spiralis
Włośnica jest chorobą pasożytniczą, która powstaje na skutek obecności włośnia krętego (nicienie z rodzaju Trichinella). Zakażenia chorobą następuje podczas spożywania mięsa, które zostało zaatakowane przez larwy (nie ma możliwości zarażenia od innego człowieka).
Cykl rozwojowy
W cyklu życiowym włośni występuje zwykle dwóch różnych żywicieli, z których każdy jest żywicielem ostatecznym. Żywiciele pośredni nie występują, ponieważ u każdego żywiciela rozwijają się formy dorosłe.
Zarażenie następuje po zjedzeniu zarażonego mięsa, w wypadku człowieka najczęściej świni lub dzika, rzadziej konia, albo jego przetworów zawierających inwazyjne larwy włośnia krętego, nie poddanych odpowiedniej obróbce termicznej.
W żołądku człowieka, pod wpływem enzymów trawiennych, otorbione larwy (znajdujące się wcześniej w mięśniach zwierzęcia) wydostają się z otoczek, a następnie przedostają się do jelita cienkiego. Tam w ciągu 48–72 godzin osiągają dojrzałość płciową i kopulują. Samce osiągają 1,4–1,6 mm, a samice 3–4 mm długości.
Embriogeneza i wylęg następuje jeszcze w macicy. Samica rodzi około 1500 żywych larw, każda o długości 0,07–0,10 mm. Larwy dostają się do krwiobiegu lub układu limfatycznego żywiciela, a z krwią lub limfą do mięśni poprzecznie prążkowanych. Po wniknięciu do włókna mięśniowego zwijają się spiralnie i otorbiają. Niektóre giną, inne zachowują zdolność do zarażania nawet przez kilkadziesiąt lat . Te, które przetrwają mogą powodować poważne zaburzenia w organizmie, a nawet prowadzić do śmierci.
Objawy i przebieg
Objawy uzależnione są od stopnia inwazji i charakteryzują się m.in. wysoką gorączką, bolesnością mięśni, bólami brzucha, biegunką i charakterystycznym dla ludzi obrzękiem twarzy (reakcja alergiczna). We krwi stwierdza się wysoką leukocytozę i eozynofilię. Choroba może być śmiertelna.
Możliwe są ciężkie powikłania: zapalenie mięśnia sercowego (myocarditis), zapalenie płuc (pneumonia), zapalenie mózgu (encephalitis).
Sposoby zapobiegania włośnicy:
- badanie weterynaryjne mięsa
- zamrażanie mięsa
- staranne gotowanie lub smażenie mięsa