Leczenie pasożytów

Nekator amerykański – tegoryjec

Tęgoryjec Amerykański

Necator americanus – nekator amerykański – tęgoryjec

Zarażenia tęgoryjcem dwunastniczym i nekatorem amerykańskim występują w strefie tropikalnej i subtropikalnej praktycznie na całym świecie. Szacuje się, że całkowita liczba osób zarażonych wynosi 580-740 mln. Największą zapadalność obserwuje się w Afryce Subsaharyjskiej, Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej, Oceanii, Ameryce Południowej i Środkowej. Zarażenie występuje najczęściej na terenach wiejskich, sprzyjają mu wilgotny i ciepły klimat, niewłaściwa utylizacja ścieków oraz chodzenie boso. Człowiek zaraża się drogą przezskórną. Obecne w glebie larwy wnikają aktywnie podczas kontaktu skóry z ziemią. Możliwe jest także zarażenie drogą pokarmową, zwłaszcza w przypadku Ancylostoma duodenale. W rejonach endemicznych najczęściej zarażają się dzieci, w ciągu całego życia może dochodzić do wielokrotnych zarażeń.

Tęgoryjec dwunastniczy i nekator amerykański są nicieniami o długości 5-13 mm, żyją w przewodzie pokarmowym człowieka od kilkunastu miesięcy do kilku lat. Samice codziennie składają kilka tysięcy jaj. W wilgotnej glebie wylęgają się z nich larwy rabditopodobne, które po dwóch wylinkach przekształcają się w larwy filariopodobne, zdolne do zarażania człowieka.

Po wniknięciu przez skórę larwy dostają się do naczyń żylnych, następnie są przenoszone do płuc, przedostają się do światła drzewa oskrzelowego, skąd wraz z wydzieliną oskrzelową są odkrztuszane i połykane. W przewodzie pokarmowym larwy dojrzewają, przyczepiają się do ściany jelita cienkiego i tam pasożytują. W przypadku zarażenia drogą pokarmową nie występuje wędrówka larw, lecz już w przewodzie pokarmowym przekształcają się one w postacie dojrzałe. Przechodząc przez skórę, larwy wydzielają szereg substancji, takich jak antykoagulanty, enzymy proteolityczne i immunomodulatory. Obecność larw w płucach, w mechanizmie odczynu toksyczno-alergicznego powoduje gromadzenie się komórek kwasochłonnych, co niekiedy prowadzi do powstania nacieków o patogenezie podobnej jak w glistnicy.

Objawy kliniczne mogą towarzyszyć wędrówce larw przez skórę, przejściu przez płuca, a także pasożytowaniu w przewodzie pokarmowym, jednak u ponad 90% wszystkich zarażonych przebieg jest bezobjawowy. W miejscu wniknięcia larwy inwazyjnej mogą pojawiać się świąd i zmiany o charakterze grudek. Masywna inwazja w okresie przejścia przez płuca może objawiać się kaszlem, dusznością i skurczem oskrzeli. Pasożytowanie robaka w przewodzie pokarmowym może być przyczyną bólów brzucha i biegunki o niewielkim nasileniu. W zarażeniu tęgoryjcem charakterystycznym objawem klinicznym jest niedokrwistość z niedoboru żelaza. Uważa się, że już inwazja 20 osobników tego gatunku może wywołać objawy niedokrwistości. U dzieci mogą występować niedobory białkowo-energetyczne, które objawiają się zaburzeniami rozwoju psychoruchowego.